Kentsel dönüşümde şartlar değişti: Haberiniz olmadan eviniz yıkılabilir
Yeni yürürlüğe giren kentsel dönüşüm düzenlemelerine göre, yüzde 51’lik oy çoğunluğu ile yıkım kararı alınan binalar için, kapı kapı dolaşılarak yapılan tebligat uygulamasına son verildi. Bu değişiklik, deprem riski altındaki yapıların dönüşümünü hızlandırmak ve güvenli hale getirmek amacıyla kentsel dönüşüm kanununun güçlendirilmesiyle birlikte geldi.
Yayımlanan yeni yönetmelik, belediyelerin, müteahhitlerin ve mülk sahiplerinin dönüşüm sürecinde takip etmeleri gereken prosedürleri açıklığa kavuşturuyor. Artık, riskli yapıların yıkım kararı için maliklerin toplantı yapması zorunluluğu bulunmuyor. Riskli yapı ilanı, artık bina girişine asılan duyuru, muhtarlık ve e-Devlet üzerinden yapılan bildirimlerle resmiyet kazanacak.
Yeni düzenlemeye göre, binaların girişlerine asılacak olan kararlar 15 gün boyunca ilan edilecek. Daha önceki uygulamada, bu süreç iki ayrı tebligatla 60 güne kadar çıkabiliyordu. Şimdi ise, askı süresinin iki hafta içinde itiraz edilmeyen kararlar geçersiz olacak. Dünya gazetesinden Hamide Hangül’ün haberine göre, bildirim askıya çıktıktan sonra tahliye süreci 6-9 ay arasında değişirken, bu süre artık maksimum 90 gün olarak belirlendi. Buna göre, bina sahiplerinin taşınma işlemlerini üç ay içerisinde tamamlamaları gerekiyor.
Toplantı zorunluluğu ortadan kalkan ve yüzde 51 çoğunluğa sahip olmayan malikler için hukukçular uyarıda bulunuyor: Şehir dışında olanlar, binalarına asılan kararları göremeyebilirler. Bu sebeple, maliklerin en az on günde bir e-Devlet sistemine girerek ilgili bildirimleri kontrol etmeleri önem taşıyor. e-Devlet sistemini düzenli olarak takip etmeyen malikler, binalarının yıkılmasından haberdar olamayabilirler.
Avukat Ali Yüksel, Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü’nün Başkanı olarak, kentsel dönüşüm süreçlerinin ivme kazanması amacıyla yürürlüğe giren yeni yasa ve yönetmelik hakkında açıklamalarda bulundu. Yeni düzenlemeye göre, dönüşüm kararlarının alınması için gereken oy oranı %51’e indirildi. Yüksel, malikler arasında anlaşma sağlanmasına yönelik süre tanındığını, fakat artık toplantı yapma zorunluluğunun olmadığını vurguladı.
Yönetmelik değişikliği, anlaşma olmaksızın alınan kararların muhtarlık ve ilgili bina üzerine asılarak ilan edilmesine olanak tanıyor, bu da hukuki mücadelelere yol açabilir. Bu sebeple, hak sahiplerinin dönüşüm toplantılarına aktif katılım göstermeleri, hak kayıplarını önlemek adına büyük önem taşıyor.
Yüksel, ayrıca, tebligatın ikametgaha yapılma zorunluluğunun kaldırıldığını, e-Devlet, muhtarlık ve riskli yapıya asılan ilanların yeterli olacağını belirtti. e-Devlet sistemini düzenli olarak kontrol etmeyen ve muhtarlığa başvurmayan vatandaşların, binalarının yıkımı sonrasında sadece banka hesaplarında para bulabileceklerini, bu yüzden vatandaşların e-Devlet bilgilerini sürekli güncel tutmaları gerektiğini ifade etti.
Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, eski düzenlemede 60-30 günlük iki tebligat süresi olduğunu ve tahliye süresinin bazen 6-9 aya kadar uzayabildiğini, yeni düzenlemeyle 15 günlük askı süresinden sonra tahliye süresinin 90 günle sınırlandırıldığını belirtti.
